Ιεροί Ναοί Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στο Βόιο(6 Αυγούστου)

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΣΙΑΤΙΣΤΑΣ

Ο Ιερός Ναός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος χτίστηκε το 1962 με δαπάνες του Αλεξίου Γεωργίου Λιάλου, με την συμβολή του Γεωργίου Γκανούλη, επί Αρχιερατείας του Μητροπολίτου Πολυκάρπου και τα εγκαίνια του Ναού  έγιναν στις 13 Οκτωβρίου του 1968

Tovoion Tv Εναερια Ληψη 4k Αναλυσης ψηλά στον Σταυρό -Ιερος Ναος Μεταμορφωσεως του Σωτηρος Σιατιστας

 

Ιερός Ναός Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στην Ασπρούλα Βοΐου

 

Στη σημερινή εδαφική περιοχή της Ασπρούλας ήκμαζε αξιόλογος οικισμός (κωμόπολη) που ανάγεται στη Αλεξανδρινή εποχή και εκτείνονταν στις παρακάτω τοποθεσίες: Στην περιοχή «Κυτιλί», νότια του χωριού σε απόσταση 1,5 χιλιομέτρου, όπου ανακαλύφτηκαν θεμέλια σπιτιών, βάση κολόνας,και υδραγωγείο. Σωροί από πέτρες υπάρχουν στις άκρες των αγρών. Στην «Αγία Παρασκευή», Νότια 500 μέτρα από το χωριό, όπου σήμερα ομώνυμο εξωκλήσι και παλιό νεκροταφείο. Στα «Γκιούγκια», Ανατολικά στα 1000 μέτρα. Στα «Λιβάδια» νοτιοανατολικά, 1.000 μέτρα ,και  Στην «Αϊ-Σωτήρα», νοτιοανατολικά στα 1.000 μέτρα, στα όρια Λευκοθέας  Ασπρούλας.

Εδώ μετρήσαμε το θεμελιακό περίγραμμα της ομώνυμης εκκλησίας που είχε διαστάσεις 12 χ 7 μέτρα, και γύρω ξεμυτίζουν, από τα χόρτα, οι ταφόπετρες του νεκροταφείου, που καταλαμβάνει αρκετή έκταση. Στα χωράφια αποκαλύφτηκαν θεμέλια σπιτιών, μικρά και μεγάλα πήλινα αγγεία, πιθάρια που περιείχαν καμένο σιτάρι, χάλκινη κατσαρόλα κλπ.
Για την κατοικημένη αυτή θέση ο αρχαιολόγος Αντ. Κεραμόπουλος σημειώνει ότι «αρχαία λείψανα παρατηρούνται μόνον εις την Αϊ-Σωτήρα, ένθα προσκυνητάριον
υπό μεγάλην παλαιάν δρυν και πλησίον το θειούχον ψυχρόν ύδωρ «Ξώνερο»,
το οποίον «γιατρεύει τα ξωτικά».

Πότε καταστράφηκε ο αξιόλογος αυτός οικισμός είναι άγνωστο. Οικογένειες που
διασώθηκαν και δεν εκπατρίστηκαν ίδρυσαν νέο χωριό στη σημερινή θέση.Υπήρχε γύρο από αυτόν τον παλιό οικισμό τείχος για την προστασία του,που μέχρι τα μέσα και του αιώνα που μας πέρασε υπήρχαν τα σημάδια του,αλλά οι κάτοικοι του χωριού μην γνωρίζοντας την αρχαιολογική αξία αυτού του τείχους,αλλά και την σημασία του για την ιστορία του χωριού,χρησιμοποίησαν,τα υλικά του για την κατασκευή,κύριος τον δρόμων,ή αλλιώς ¨για να φτιάξουν καλντερίμια¨όπως μου ανάφερε ένας από του κατοίκους του χωριού.

Σύμφωνα με την παράδοση το χωρίο στην σημερινή του θέση έλαβε το όνομα ¨Βελίστη¨ επί Τουρκοκρατίας από ένα Τούρκο μπέη που διοικούσε την περιοχή και μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους έλαβε την ονομασία ¨Ασπρουλα¨.
Μέσα στην όμορφη Πλατεία της Ασπρούλας στέκει ο Ναός της Μεταμορφώσεως Του Σωτήρος που ανεγέρθηκε το 1952,και ανακαινίσθηκε το 1982. Απέναντι από τον Ναό της Μεταμορφώσεως,Βρίσκεται ο Ναός του Αγίου Δημητρίου και πιο κάτω ό Ναός Του Αγίου Νικολάου,όπου και το νεκροταφείο του χωριού,και έξω από το χωριό,ακολουθώντας τον δρόμο που οδηγεί στο Μεσόλογγο (χωριό μετά την Ασπρούλα) σε ένα ειδυλλιακό τοπίο βρίσκουμε το εξωκλήσι Της Αγίας Παρασκευής,που χτίστηκε το 1980,και εγκαινιάστηκε από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Σισανίου και Σιατίστης το 1981.
Στην είσοδο του χωριού όταν ερχόμαστε από την Νεάπολη υπάρχει το δημοτικό σχολείο της Ασπρούλας.
Πριν την ανταλλαγή των πληθυσμών,όταν έμεναν Βαλαάδες στο χωριό,υπήρχε τέμενος και μουσουλμανικό σχολείο,τα οποία διατηρήθηκαν για ορισμένα χρόνια αλλά λόγο της πολυκαιρίας έπεσαν και δεν υπάρχουν πια.

Αντ.Κεραμόπουλου:Ανασκαφαί και έρευναι εν Άνω Μακεδονία. Π.Α.Ε. 1935,σελ….42.

 

 

 

 

 

Ιερός Ναός Μεταμορφώσεως της Σωτήρος στην Αγία Σωτήρα Βοΐου
Ο ναός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (κοιμητηριακός) που βρίσκεται στην είσοδο του χωριού, είναι το παλαιότερο εκκλησιαστικό μνημείο και συνδέεται χρονολογικά με τη ίδρυση του. Σύμφωνα με μια παράδοση χτίστηκε από κάποιους κλεφταρματολούς οι οποίοι κυνηγημένοι από τους Τούρκους κρύφτηκαν σ΄ αυτό το σημείο και σώθηκαν. Ο ναός ιστορήθηκε το 1783 από τον Ηπειρώτη ζωγράφο Μιχαήλ ο οποίος κατάγονταν από τους Χιονάδες της Κόνιτσας. Εξαιρετικής λαϊκής τεχνοτροπίας είναι οι τοιχογραφίες του κυρίως ναού και του ιερού. Ο εικαστικός λόγος των ζωγράφων είναι απόλυτα ανθρώπινος, γνήσιος, βαθιά θρησκευτικός και αναδεικνύει την μεταβυζαντινή αγιογραφική παράδοση μέσα από μια ατμόσφαιρα κατανυκτική.Στον γυναικωνίτη ενδιαφέρουσες είναι οι εικονογραφικές παραστάσεις της κολάσεως και των αμαρτωλών, όπου φανερώνουν όχι μόνο τον πλούτο της φαντασίας των ταπεινών λαϊκών ζωγράφων του 18ου και 19ου αιώνος αλλά και τον νουθετικό ρόλο της εκκλησία